Projekt "Schola" - podstawowe informacje
Przedwczesne kończenie nauki szkolnej (Early school leaving – ESL) negatywnie wpływa na wzrost gospodarczy i zatrudnienie. Obniża także produktywność i konkurencyjność oraz prowadzi do ubóstwa i wykluczenia społecznego. Młodzi ludzie, którzy przedwcześnie opuszczają szkołę nie posiadają potrzebnych umiejętności i kwalifikacji, co powoduje, że spotkają się z poważnymi problemami na rynku pracy. W 2012 roku prawie 5,5 mln młodych ludzi w wieku od 18 do 24 lat nie ukończyło szkoły ponadgimnazjalnej i nie było objętych żadną formą edukacji formalnej lub pozaformalnej. Średnia stopa bezrobocia wśród osób przedwcześnie kończących naukę wynosi 40,1%, w porównaniu do 23,2% ogólnego bezrobocia wśród młodzieży w Europie.
Przeciwdziałanie przedwczesnemu kończeniu nauki szkolnej to krok w kierunku zwiększenia szans młodych ludzi i wspierania inteligentnego, zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu (WE, 2013). Radzenie sobie z tym problemem stało się głównym priorytetem krajów UE, zwłaszcza w "Strategii Europa 2000". Łączy ono zapobieganie i wspieranie, skupiając się na głównym celu: każde dziecko powinno mieć szansę, aby osiągnąć sukces w życiu. Jest to szczególnie ważne dla osiągnięcia spójności społecznej i sprawiedliwego systemu edukacyjnego.
Aby przeciwdziałać przedwczesnemu kończeniu nauki szkolnej (ESL), młodym ludziom oferowane są aktywności pozalekcyjne poza szkołą, głównie w tzw. wrażliwych obszarach miejskich (przedmieścia, obszary charakteryzujące się wysokim poziomem bezrobocia, samotnego rodzicielstwa, wysokim wskaźnikiem niekończenia szkoły). Dzieciom i młodzieży proponowane są różne rodzaje działalności, pozwalające im rozwijać się poprzez gry lub aktywności społeczne. Idea ta polega na tym, by przez działania, które są w uzupełnieniem pracy szkoły, wzmocniać u młodych ludzi wiarę w siebie i dawać nadzieję tym, którzy czują się zagubieni i porzuceni przez szkołę. Działania te łączą w sobie różne grupy "wychowawców": nauczycieli (w szkole) pracujących w ścisłej współpracy z wolontariuszami i specjalistami otrzymującymi za swoją pracę wynagrodzenie.
W rezultacie zostały zastosowane różnorodne podejścia pedagogiczne, które jednocześnie wzajemnie się uzupełniają. To alternatywne podejście może pomóc ponownie zaangażować młodych ludzi, którzy napotykają trudności w szkole. Może pomóc im w znalezieniu drogi do szkoły przez testowanie innych metod pedagogicznych we współpracy z dorosłymi (specjalistami w stowarzyszeniach lub samorzadach lokalnych). Dorośli ci nie powinni oceniać pracy młodych ludzi, ale wspierać ich w poprawie ocen otrzymywanych w szkole. Ta "strategia objazdu" (detour strategy) została wzbogacona o działania edukacyjne oferowane poza szkołą (poprzez gry, sport, działalność kulturalną itp.) w celu wypełnienia luki między uczeniem się nieformalnym i pozaformalnym (poza szkołą) a formalnym (w szkole). Pionierski projekt SAS (2012-2014) - zainicjowany na poziomie europejskim – koncentrował się na wolontariacie jako alternatywnemu podejściu pedagogicznemu, ukierunowanemu na ponowne zangażowanie się młodych ludzi, potencjalnie zagrożonych ESL.
Projekt Schola ma na celu wypracowanie nowego modelu wolontariatu i strategii jego wdrażania, po to by lepiej wspierać pracę z młodzieżą, borykającą się z trudnościami w szkole lub przedwcześnie kończącą naukę. Model i strategię opisują trzy publikacje, adresowane do nauczycieli w szkole i wychowawców spoza szkoły. Ich celem jest wspieranie młodych wolontariuszy w rozwijaniu ośmiu kompetencji kluczowych przez odpowiednie planowanie i realizowanie wolontariatu poza szkołą:
- "Portfolio" opisujące czteroetapowy model pracy z wolontariuszami: od zdobywania doświadczenia do nabycia kompetencji. Ma na celu identyfikację i ocenę rezultatów nieformalnego i pozaformalnego uczenia się młodzieży uczestniczącej w wolontariacie poza szkołą. Model jest dostępny w języku angielskim i został przetłumaczony na pięć języków narodowych partnerów projektu (francuski, włoski, flamandzki, polski i słoweński). Opiera się na koncepcji kluczowych kompetencji w uczeniu się przez całe życie (UE, 2006). Zakłada identyfikację i ewaluację umiejętności podstawowych i przekrojowych, rozwijanych przez młodzież napotykająca trudności w szkole. Dzięki doświadczeniom zdobytym w wolontariacie, młodzież ta nabywa wiedzę i umiejętności wymagane w szkole, co zmniejsza ryzyko porażki edukacyjnej. Cały dokument w wersji angielskiej: portfolio
- Poradnik dla nauczycieli i edukatorów zawierający narzędzia pomocne w pracy z młodzieżą. Zawiera podstawy teoretyczne, praktyczne wskazówki oraz ćwiczenia ułatwiające ocenę kompetencji nabytych w trakcie wolontariatu i uwzględnianie ich w pracy z uczniami w szkole. Cały dokument w wersji angielskiej: poradnik
- Ebook, czyli przewodnik po strategii Schola, który zawiera sposoby realizacji działań oraz opinie uczestników biorących udział w projekcie. Zawiera artykuły uczestników projektu Schola z pięciu krajów, w których był wdrażany model i w których wykorzystano poradnik dla profesjonalistów. W projecie wzięli bowiem udział nauczyciele, edukatorzy, eksperci edukacyjni z krajów o różnym podejściu do edukacij pozaformalnej i nieformalnej, takie jak Francja i Belgia, gdzie podjęto wysiłki na rzecz doskonalenia uczenia się pozaformalnego i nieformalnego (przynajmniej wśród dorosłych) oraz Polski, Włoch i Słowenii, w których nadal głównym punktem odniesienia dla oceny efektów uczenia się jest edukacja formalna. Cały dokument w wersji angielskiej: ebook
Wszystkie publikacje zostały przetłumaczone na pięć języków partnerów projektu (francuski, flamandzki, włoski, słoweński i polski).